“Ik ben al een hele tijd bezig met de uitbreiding van mijn H0 modelbaan. Er komt een gedeelte bij met een berglandschap. De rails ligt al op zijn plaats en er kan dus gereden worden. Tijd voor de scenery: kalksteen rotsen en een riviertje, bomen en struiken, bruggen en tunnels."

Een aantal jaren geleden had ik mij al voorbereid op de tunnels, naar Duits voorbeeld. Ik vond op het Internet een interessante website:
ww.eisenbahn-tunnelportale.de. Daar heeft iemand er zijn levenswerk van gemaakt om van alle(!) tunnelportalen in Duitsland een beschrijving te maken, inclusief foto's, als die er waren. Toen kwam het idee in mij op om eens te proberen een bestaand portaal in model na te bouwen. Dit keer dus geen bouwpakket van Faller of zo, maar iets helemaal zelf bouwen. Ik had al een mal van Langmesser (zie www.langmesser-modellwelt.de) die als startpunt kon dienen. Een gipsafdruk geeft vaak een mooi resultaat als het om natuursteen gaat. Nu nog een ontwerp kiezen dat interessant genoeg was, maar ook weer niet te moeilijk.
​
​Na veel zoeken ben ik uitgekomen bij een portaal gelegen in de Aartalbahn. Deze enkelvoudige spoorlijn loopt van Wiesbaden door de Taunus naar Diez aan de rivier de Lahn (Strecke 3500). De spoorlijn is al lang stilgelegd. Het plaatsje Adolfseck heeft een fraai portaal aan de zuidzijde uit 1892. Het staat onder de Duitse monumentenzorg (Denkmalschutz). De ornamenten zijn eenvoudig gehouden en er staat een leuk torentje bij (foto uit 1980).
​
Een tijdje geleden zijn we er eens gaan kijken toen we langs de Lahn op fietsvakantie waren. Dat was wel even schrikken. Het portaal is nu grotendeels overwoekerd! Gelukkig kon je er van veel kanten bijkomen en ik heb een hele serie foto's genomen. Thuisgekomen heb ik er een tekening van gemaakt. Daarna is het project stilgevallen want ik zag er toch wel een beetje tegenop.
En toen kwam Corona!

Ineens mag je bijna nergens meer naar toe en is er een zee van tijd. Afgelopen zomer heb ik de moed gevonden om er toch aan te beginnen. Als basis zijn dus mallen van Langmesser gebruikt, één voor het portaal en één voor een muurvlak. Ik heb een los zaagblad van een ijzerzaag gebruikt om de gips elementen op maat te maken (wat een stofboel...). De hoofdzakelijk horizontale ornamenten heb ik van styreen gemaakt en in een steenrode kleur geschilderd zoals ook in het origineel te zien was. De kunststof elementen heb ik met tweecomponentenlijm aan het gips gelijmd. Na ettelijke weken werk is het nu af, inclusief struiken en onkruid. ​(zie foto).

​Het kan zo op de baan worden geplaatst. Nu had ik de smaak te pakken! Er is een tweede tunnelportaal in de maak. Dit keer leek het me leuk om zelf iets te ontwerpen, geïnspireerd door de vele portalen die er als kleine kasteeltjes uitzien. Het moest iets worden met ronde torentjes en kantelen.

Inmiddels had ik de beschikking gekregen over een eenvoudige 3D printer. Het lag natuurlijk voor de hand om die te gebruiken om onderdelen voor het nieuwe tunnelportaal te maken. De onderzijde is weer van de Langmesser mal maar daarboven kwam nu een opbouw die uit een aantal geprinte onderdelen bestond.
Voor de ontwerp software maakte ik gebruik van SketchUp Free, dit is een mooie tool om mee te beginnen. Het is kosteloos en draait in de internet browser (geen installatie nodig!). De ontwerpen die je maakt worden gratis opgeslagen in bijbehorende cloud (zie www.sketchup.com/plans-and-pricing/sketchup-free).

Ik had voor mijn ontwerp 14 kleine objecten gebruikt. Het is een goede oefening om die te maken, alle belangrijke functies van het tekentool komen langs. Voor één object heb ik gebruik gemaakt van de collectie van objecten die te vinden is op www.thingiverse.com.

Hier zijn meer dan 2 miljoen objecten te vinden. Gelukkig is er een goede zoekfunctie aanwezig! Daar had ik een model gevonden van een reliëf van de zg. Duitse adelaar. Het enige wat ik nog moest doen is het object te verkleinen zodat het bij het portaal past. Dit was eenvoudig te doen in sketchup.

Een probleem met 3D geprinte objecten is de zichtbaarheid van de printlaagjes afhankelijk van de gebruikte resolutie. Je kunt ze proberen weg te vijlen of te schuren, maar de kunststof is erg hard. Daarom heb ik gebruik gemaakt van een vloeibaar kunststof plamuur: Tamiya Liquid Surface Primer. Je smeert het met een penseeltje op het object en het droogt snel. Daarna is het goed te schuren. En dit kun je dan net zolang herhalen tot het glad genoeg is. De nauwkeurigheid waarmee je objecten zo kunt maken is met de hand bijna niet te bereiken. De objecten zijn vervolgens samengevoegd met behulp van secondelijm. Het is nu gereed om in de baan te worden geïntegreerd. ​(zie foto).

Tot zover mijn verhaaltje over de Corona periode. Ik heb er veel van geleerd. Zeker de 3D printer is niet meer weg te denken!

Arjan Janson

Hebt u vragen stuur dan een mail naar info@mscob.nl.